Καταρχήν ας εξηγήσουμε ότι η χοληστερόλη είναι μια ζωική στερόλη απαραίτητη στον οργανισμό μας, γιατί είναι βασικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών και απ’ αυτήν φτιάχνονται τα χολικά οξέα (τα υγρά της χολής) και κάποιες δικές μας ορμόνες τα στεροειδή, όπως τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη. Άκρως λοιπόν σημαντική για όλους. Ιδιαίτερα στους αθλητές, όπου συχνά είναι ελαφρώς «τσιμπημένη» χωρίς βέβαια να ανησυχούμε, γιατί απλά ο οργανισμός δεν την αθηρωματοποιεί αλλά την χρησιμοποιεί για παραγωγή ορμονών.

 

Τώρα θα μου πείτε, αφού είναι απαραίτητη τότε γιατί όλοι πασχίζουν να την εξαφανίσουν;
Η σωστότερη κατεύθυνση φυσικά, δεν είναι να την εξαφανίσουν αλλά να την κρατούν μέσα σε συγκεκριμένα όρια διότι τα αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρδιαγγειακών προβλημάτων.

 

Δηλαδή κάποιος-α που έχει 200mg/dl και είναι ακριβώς μέσα στο όριο, είναι μια χαρά;
Όχι απαραίτητα γιατί τα όρια είναι εξατομικευμένα. Δηλαδή είναι σε συνάρτηση με το γενικότερο λιπιδαιμικό προφίλ και με συνεκτίμηση της ολικής κατάστασης της υγείας μας! Αν για παράδειγμα μια γυναίκα είναι υπέρβαρη με Δ.Μ.Σ. 31 (που σημαίνει παχυσαρκία 1ου βαθμού), με περιφέρεια μέσης 91cm, με μόλις 45mg/dl την HDL, υψηλή LDL, 158 τριγλυκερίδια, οριακό σάκχαρο (105mg/dl), τότε ήδη έχει 4 από τα 5 κριτήρια (το 5ο είναι η υπέρταση), για την διάγνωση μεταβολικού συνδρόμου, που σε συνδυασμό με κάποιους άλλους παράγοντες (λιπώδες ήπαρ, αυξημένα επίπεδα απολιποπρωτεΐνης β και άλλων δεικτών που δείχνουν φλεγμονή) εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία της (καρδιαγγειακά, διαβήτη τύπου ΙΙ κ.λπ.). Άρα πρέπει να βελτιώσει όλους αυτούς τους δείκτες με κύρια τη μείωση της LDL ακόμα και πάνω από -20% (<100mg/dl), με ταυτόχρονη αύξηση της HDL (>50mg/dl) και μείωση των τριγλυκεριδίων. Τότε θα διαπιστώσουμε ότι το όριο της χοληστερόλης της θα διαμορφωθεί «από μόνο του» και θα βρίσκεται φυσιολογικά κάτω από 180mg/dl.

 

Ποιος ο ρόλος των HDLκαι LDL, ή όπως τις ονομάζουμε εμπειρικά καλή και κακή χοληστερόλη;
Επειδή η χοληστερόλη και τ’ άλλα λιπίδια του πλάσματος (αίματος) είναι υδρόφοβα (δεν διαλύονται στο νερό), δημιουργούνται μικρομοριακά συμπλέγματα που λέγονται λιποπρωτεΐνες, ώστε να μπορούν να μεταφέρονται στους διάφορους ιστούς μέσω του πλάσματος. Οι πιο γνωστές είναι οι HDL που λειτουργούν σα σκούπα προστατευτικά στο κυκλοφορικό, έχοντας αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές δράσεις, και οι LDL που αντιθέτως με τις HDL είναι ο κύριος μεταφορέας της χοληστερόλης στους ιστούς και συμμετέχει σημαντικά στο σχηματισμό των αθηρωματικών πλακών οι οποίες οδηγούν σε απόφραξη των αρτηριών και αυξάνουν τον κίνδυνο πρόκλησης καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού.

 

Τι μπορούμε να κάνουμε επομένως για να μειώσουμε τον κίνδυνο;
Εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή που θα πρέπει ν’ ακολουθούμε, αυτό που μπορούμε να κάνουμε άμεσα, είναι να χάσουμε το 10% του βάρους σας, μέσα σ’ ένα 6μηνο. Είναι κάτι που είναι εφικτό αν αυξήσουμε τη σωματική μας δραστηριότητα και τρεφόμαστε  δίνοντας λίγο περισσότερη προσοχή στο τι βάζουμε στον οργανισμό μας.

 

Τι θα πετύχουμε αν το κάνουμε;
Απώλεια της τάξεως του 10% του αρχικού βάρους συνοδεύεται από μείωση της "κακής" LDL κατά 15%, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της συστολικής και διαστολικής πίεσης μεταξύ 10 & 20 mmHg, ενώ απώλεια 3 kg σε αύξηση της "καλής" HDL κατά 1 mg/dl.